|
|
|
|
تخته رسم اشـرEscher sketch pad ********* |
|||
|
بسياري ازنقوش جذاب و شگفت انگيز كه بوسيله موريس كورنليس اشر (Mourits Cornelis Escher) آفريده شده‌اند، آنطور است كه تمامي يك صفحه با در هم فرو رفتن اشكال يكسان پوشانده مي‌شود. اشكالي مانند فرشته و ديو، پرنده و ماهي، اسب و سواركار يا اشكال عجيب و غريب ديگر. اين اشكال كه آنها را نقشمايه مي‌ناميم، نه تنها تمامي يك صفحه را بدون خالي گذاشتن فضایي يا روي هم قرار گرفتن بخش‌هایي از آنها، پر مي‌كنند و مي‌توانند تا بينهايت ادامه يابند؛ بلكه غالبا با نظمي خاص بصورت مركزي يا محوري با يكديگر متقارن هستند (نمونه کارهای اشر).
بررسي‌های تاريخي نشان مي‌دهد كه هنرمندان مسلمان اسپانيایي در پوشاندن سطوح با اشكال يك شكل، متصل و پهلو به پهلو استاد بوده‌اند ليكن بدليل برخي از محدوديت‌ها، صرفا اشكال هندسي را مبناي كار خود قرار داده و در اين زمينه دست به خلق آثار شگفت‌انگيزي زده‌اند. اشر در سفرهايش تزئينات ديوارها و سنگفرش‌هاي قصر الحمرا در اسپانيا را مورد مطالعه قرار داده و از آنها الهام گرفته است. اكنون يكي از نقشمايه‌هاي اشر را در شكل 1 ببينيد. اين نقشمايه مي‌تواند تا بينهايت تكرار شود و با كنار هم قرار گرفتن با امثال خود تمامي يك سطح را بپوشاند بدون اينكه بر خلاف شكل اسب و سوارکار ناچار باشيم آن را حول محور عمودي بچرخانيم. اشر در يكي ازآثار خود اين نقشمايه را به دو شكل پرنده و ماهي وحشي و به‌صورت سياه و سفيد مورد استفاده قرار داده است. (نمونه ب). رسم چنين تصاويري كه آن را مفروش كردن مي‌ناميم فقط شامل يك اصل ساده بشرح زير است:
مفروش کردن، مي‌تواند به شيوه‌هاي قرینه‌ای مختلفي انجام شود:
|
|||
|
بطور کلی می‌توان گفت که نقشمايه‌ها مي‌توانند به‌صورت‌هاي مختلفي مانند متوازي‌الاضلاع، مثلث، مربع، مستطيل و شش‌ضلعي در كنار يكديگر قرار گيرند. در مواردي نيز از دو، سه يا چهار نقشمايه‌ی مختلف مي‌توان كمك گرفت و با شيوه‌هاي فوق آنها را در كنار يكديگر قرار داده و سطحي را مفروش كرد. براي مشخص كردن نوع شيوه مورد استفاده در رسم اينگونه تصاوير، ابتدا بايد نقاط تكراري مشابه را تعيين نموده سپس آنها را بهم وصل كرد. مثلا در نمونه‌ی الف چنانچه نقاط نوك دهانه اسبهاي سفيد را بهم وصل كنيم مستطيل‌هایي تشكيل مي‌شود كه مي‌تواند تا بينهايت ادامه يابد. شبكه تشكيل شده را شبكه نقش مي‌نامند و همانگونه كه ذكر شد شبكه‌ها مي‌توانند به شكل‌هاي مربع، مستطيل، متوازي الاضلاع، مثلث و شش‌ضعلي باشند. هر كدام از اين نوع شبكه‌ها با سه نوع تقارن مي‌توانند تركيب شوند: چرخشي، انعكاسي و انتقالي... بحث مفروش كردن با تصاوير يكسان در اينجا تمام مي‌شود ليكن بحث اشكال متقارن كه تا حد زيادي با بلورشناسي ارتباط دارد و اينكه از نظر بسياري از دانشمندان اين علم، طرح‌هاي زنجيره‌اي اشر مي‌تواند يكي از مواد درسي اصول تقارن محسوب شود مبحثي است كه بايد در يك كتاب جداگانه مطرح شود. [1] [1] * ترجمه‌ی آزاد از سایت اینترنتی: https://www.atarimagazines.com/creative/v11n5/78_Escher_Sketch_Pad.php ____________________ با اين مقدمه حال قلم و كاغذ بدست گرفته و سعي كنيد تصاويري مانند آنچه كه اشر آفريده نقاشي كنيد، اين نقاشي مي‌تواند براي مثال شامل گربه‌اي باشد كه روي چهار دست و پا ايستاده و دست و پاهايش در دست و پاهاي گربه ديگري كه بطور وارونه قرار گرفته و در جهت عكس آن در حال حركت است فرو رفته باشد. ظاهرا كار ساده‌اي نيست. زيرا اگر كسي هنرمندي صبور و شكيبا نباشد غيرممكن است بتواند براحتي تصاويري با دقت و ظرافت تصاوير اشر رسم كند. به‌همين جهت نرم‌افزاری طراحی کرده و برنامه‌ای به‌نام تخته رسم اشر نوشته‌ام تا شما به‌كمك آن بتوانيد براحتي چنين تصاويري را رسم كنيد. ویژگی‌های این برنامه به‌شرح زیر است: · رسم اشکال به‌وسیله‌ی قلم آزاد، خط، دایره و بیضی (با نسبت قطر بزرگ و کوچک مختلف و قابل تعیین) با امکان پاک کردن خطوطی که اشتباه رسم شده‌اند؛ · رسم اشکال با 4 نوع ضخامت قلم مختلف که ضخامت قلم چهارم قابلیت تغییر دارد؛ · رسم اشکال با رنگ‌های مختلف و با قابلیت تغییر دادن؛ · رسم اشکال با 17 نوع تقارن مختلف؛ · قابلیت تغییر پهنای صفحه‌ی رسم؛ · قابلیت تغییر رنگ پس‌زمینه و .....
|
|
|
With this program, you can draw Escher style (symmetrical graphics) drawings, as easy as simple drawings
. |
|||||||||||||||||
|
Escher
Sketch Pad
شكل 3 - انواع تقارن قابل رسم با برنامه
created: 24 Aug 2004 by: AliMokhtaari updated: 21 Feb 2022 مهندس علی مختاری: اسفندماه 1400 |
||||||||||||||||||
